Καλοσύνη, χαρά, σύνδεση, αναγνώριση, ελευθερία, γαλήνη, επέκταση, ευγνωμοσύνη, καινοτομία, συνέπεια, αποτελέσματα, πίστη, αυτές είναι μερικές από τις αξίες που συνθέτουν τον τροχό της ζωής μου σήμερα. Οι λόγοι που κάνω αυτό που κάνω!
Μπορεί να μην έχουμε πάντα συνειδητή επίγνωση των αξιών μας, αλλά είναι εκεί. Η πυξίδα μας είναι προγραμματισμένη να τις ακολουθεί για να φτάσουμε στον προορισμό μας. Είναι το αξιακό μας σύστημα που καθοδηγεί τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τη συμπεριφορά και τις πράξεις μας καθημερινά. Ωστόσο, αυτό που πιστεύω ότι με οδηγεί δεν είναι πάντα το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό. Πρέπει να βάλω δουλειά και χρόνο για να μάθω πραγματικά τι υπάρχει κάτω από την επιφάνεια.
Ο Δημήτρης Καραγιάννης στο βιβλίο του Κρυμμένη Ψυχική Ομορφιά αναφέρει ¨ο άνθρωπος που δεν έχει επεξεργαστεί το αξιακό του σύστημα, δεν έχει την ικανότητα να συνδέσει και να κατανοήσει τα συναισθήματα, τις αντιδράσεις, τα βιώματά του. Επομένως δεν μπορεί να έχει ενιαία δομή ταυτότητας”.
Αξίες που είναι σημαντικές συνειδητά, μπορεί να είναι σχετικά ασήμαντες ασυνείδητα και το αντίστροφο. Αυτό κατέστη σαφές από τα ευρήματα του καθηγητή Joel Weinberger από το Derner Institute of Advanced Psychological Studies στο Πανεπιστήμιο Adelphi και του Chip Walker από το Y&R Advertising, 2013, όπου το κύριο μέρος της μελέτης που διεξήγαγαν αφορούσε συνειδητές και ασυνείδητες αξίες.
Όταν οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν για τις τρεις κορυφαίες αξίες της ζωής τους, η πλειοψηφία απαρίθμησε συνειδητά αξίες υψηλότερης τάξης, όπως η φροντίδα για τους άλλους, η εύρεση νοήματος στη ζωή και η επιλογή του δικού τους μονοπατιού. Όταν οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τα κύματα της ασυνείδητης σκέψης τους για να προσδιορίσουν τις κορυφαίες αξίες τους, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι βασικές ασυνείδητες αξίες τους ήταν αρκετά διαφορετικές από τις συνειδητές τους. Ήταν πιο βασικές και περιλάμβαναν ασφάλεια, σεξουαλική εκπλήρωση και προσκόλληση στην παράδοση.
Η κατανόηση του αξιακού μας συστήματος δεν είναι απλώς μια θεωρητική διεργασία. Είναι ο τρόπος για να φέρουμε αυθεντικότητα στη ζωή μας, να ευθυγραμμίσουμε τις επιλογές μας με την εσωτερική μας αλήθεια και να ανακαλύψουμε τι πραγματικά μας κινητοποιεί. Η εργασία που συνδέεται με τις αξίες μας γίνεται μια ευκαιρία για έκφραση, έμπνευση και αυτογνωσία.
Ένα πρώτο βήμα για να ανακαλύψετε τις δικές σας αξίες: Σκεφτείτε στιγμές που αισθανθήκατε πραγματικά περήφανοι ή βαθιά απογοητευμένοι στη δουλειά. Ποιες αξίες τιμούνταν ή συμβιβάζονταν εκείνες τις στιγμές; Χρησιμοποιήστε εργαλεία όπως αυτό της εικόνας (ή δημιουργήστε το δικό σας) για να αναφέρετε τι έχει μεγαλύτερη σημασία. Από τη λίστα που δημιουργήσατε, επιλέξτε τις τρεις αξίες που θεωρείτε πιο σημαντικές αυτή τη στιγμή. Πώς επηρεάζουν την καθημερινότητά σας;
Θυμηθείτε! Σε κάθε δεδομένη στιγμή, υπάρχει μια εσωτερική διαπραγμάτευση σε εξέλιξη μεταξύ πολλών από τις αξίες μας, που όλες ζητούν την προσοχή μας. Η μία αξία μπορεί να υπερισχύει της άλλης, ανάλογα με το πλαίσιο και διάφορους άλλους παράγοντες. Όμως η ένδεια του αξιακού μας συστήματος μας οδηγεί να βιώνουμε την απουσία κριτηρίων ζωής. Κριτηρίων που να επιτρέπουν την αξιολόγηση των επιλογών, των συμπεριφορών, των στόχων. Δηλαδή μια απάντηση στο τι αξίζει να επιδιώκουμε.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε αν ακολουθούμε τις δικές μας αξίες ή το όραμα άλλων. Πολλοί ακολουθούν το όραμα των γονιών ή της κοινωνίας τους, παραμερίζοντας το “τραγούδι της καρδιάς” τους. Η ανάληψη ευθύνης για τις επιλογές μας και η ευθυγράμμισή τους με τις αυθεντικές μας αξίες είναι το κλειδί για μια ζωή με πληρότητα.
Σου άρεσε το άρθρο; Μείνε σε επαφή μαζί μας
Βιβλιογραφία
Everyday NLP, Florence Madden & Eleni Sarantinou
Κρυμμένη Ψυχική Ομορφιά, Δημήτρης Καραγιάννης
